Başlıklar
Kedi kusması genellikle kedinin midesinin yediği bir şeyi kabul etmediğinin göstergesidir.
Tüm tanıdığınız kedi bakan insanlara sorabilirsiniz. Neredeyse hepsi son 2-3 ay içinde kedisinin en az bir kere kustuğunu söyleyecektir. Kusma, kedilerin yaşamının bir parçası.
Tabii her kedi kusmasının nedeni aynı değil. Yani kediniz sadece yediği bir şeyden kurtulmak için kusmuyor olabilir. Bu kusmaların sıklığına ve çıkardığı şeyin içeriğine göre bir hastalık belirtisi olabilir.
Kusmanın sık görülen nedenlerine ve kedilerde kusma olarak kendini belli eden hastalıklarla ilgili bilgi vereceğim ama önce hangi durumlarda vakit kaybetmeden veterinere gitmelisiniz kısaca onu yazayım.
Ne zaman veterinere gitmeliyim?
Kediniz her gün ya da 2-3 günde bir kusuyorsa, normalden daha az mama yiyorsa, mide ağrısı çekiyorsa, kusmuğunda kan varsa veya sürekli öğürüyorsa veterinere gitmeniz gerekir.
Kedilerde kusma yaygın olarak görülür ama bir kedinin her gün kusması, hatta düzenli olarak 2-3 günde bir kusması normal bir durum değil.
Kedilerde kusma nedenleri
Kedi kusmasının başlıca nedenleri; midesinin kaldırmadığı bir gıdayı ya da yenmeyecek bir şeyi (örneğin bir düğme gibi) yemesi veya kürk bakımından sonra midesinde biriken tüy yumağını normal bir şekilde dışkıyla atamamasıdır. Bunlar en çok görülen nedenler olabilir ama kediniz daha ciddi bir sorun nedeniyle de kusabilir.
Kediler, idrar yolu enfeksiyonları veya vücutta oluşan diğer enfeksiyonlar, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet, ülser, zehirlenme ateş gibi nedenlerle de kusabilir.
Kedilerin tüy yumağı nedeniyle kusması
Kediler kürk bakımı yaparken kendilerini yaladıkları için kopan tüyler ağız yoluyla sindirim sistemine gider. Normalde bir kedi bu tüyleri sindirir ve dışkıyla birlikte vücuttan atar. Ama bazı durumlarda tüyler sindirim sisteminin düzenini bozacak miktarda birikebilir. Bu durum özellikle ev kedilerinde görülür.
Tüy yumağı sorunu kusma dışında iştahın azalması, kabızlık veya ishal, sadece öğürme, halsizlik gibi belirtilerle de kendini gösterebilir.
Kedinizin yemek borusunda / midesinde biriken tüy yumağı nedeniyle kusmasını ve öğürmesini önlemek için sık sık tarayarak fazla tüyleri alabilirsiniz.
Buna ek olarak tüy yumağı sorunu olan kediler için özel olarak üretilen kedi mamalarından kullanabilirsiniz.
Tüyleri çok uzunsa biraz rahatlaması ve sindirim sisteminde tüy birikimi azaltmak için tüylerini kısaltabilirsiniz.
Ayrıca tüy yumağı oluşmasını önleyen macunları kedinizin mamasına ekleyebilirsiniz. Bu ürünler genellikle sindirim sisteminde biriken tüylerin dışkıyla atılması için hafif-orta dereceli ishal yapar.
Bazı kediler kürk bakımı takıntılı bir şekilde diğer kedilerden çok daha fazla yapabilir. Bu durum tüy yumağına bağlı kusmaların artmasına yol açabilir. Kediniz kendini aşırı yalıyorsa, bakıma başladığında dikkatini dağıtacak bazı şeylerle (oyun, oyuncak) kürk yalama süresini kısaltabilirsiniz.
Kedilerin gıda alerjisi nedeniyle kusması
Her kedi birbirinden farklıdır ve bazı kedilerin bazı gıdalara alerjisi olabilir.
Süt ve süt ürünleri yetişkin kedilerin çoğunda laktoz intoleransı nedeniyle kusmaya neden olabilir. Kediniz süt içtiyse, yoğurt veya dondurma yediyse kusabilir.
Gıdayla ilişkili kusma mama değişimlerinde de sık görülür. Yeni mamaya geçtikten sonra kedinizi bir süre takip edin.
Eğer yeni mamasını yedikten sonra kusma, öğürme gibi belirtiler gösteriyorsa eski mamaya dönmeniz ya da başka bir mama denemeniz gerekebilir.
Gıda alerjisinin belirtileri arasında kusma dışında; şişkinlik, kaşınma ve tüy dökme, kronik kulak sorunları, öksürme, ishal, hırıltılı soluma ve sık hapşırma bulunur.
Hızlı yemek yeme nedeniyle kusma
Özellikle kuru mamalar midede suyu emdiği ve şiştiği için kusmaya yol açabilir. Bunu önlemenin yolu kedinin sık ve azar azar mama yemesidir. Bir anda çok miktarda yemek yerse büyük ihtimalle kusar. Bu durum özellikle yaşlı kedilerde sık görülür.
Kedinize sadece kuru mama veriyorsanız bol bol su içmesini sağlamalısınız. Kediler ne kadar su içmeli yazımda kuru ve ıslak mama yiyen kedilerin günde ne kadar su içmesi gerektiği hakkında bilgiler var.
Ayrıca kuru mamasına sıvı tüketimini artırmak için ara sıra bir miktar et veya tavuk suyu da ekleyebilirsiniz.
Kedinin kusmasına neden hastalıklar
Kedinin çıkardığı safra açık sarı renkteyse bu büyük ihtimalle tüy yumağı ya da gıda alerjisi nedeniyledir.
Ama safra yoğun ve koyu sarı renkteyse veya kan varsa bu ciddi bir böbrek sorununa, karaciğer, pankreas enfeksiyonuna işaret ediyor olabilir.
Kronik böbrek hastalığı
Kronik böbrek hastalığı yaşlı kedilerde daha sık görülür. Kanı süzen ve kan basıncının kontrolüne yardımcı olan böbreklerin rahatsızlanması kusma, uyuşukluk, ishal, kilo kaybı belirtilerle kendini gösterir. Kedinizin su tüketiminin artması da kronik böbrek hastalığına işaret ediyor olabilir. Kronik böbrek hastalığı tamamen tedavi edilemiyor ama erken teşhisle gayet iyi sonuçlar elde edilebiliyor.
Diyabet
Kedi diyabetinde kusma oldukça sık görülür ve kedide bir rahatsızlık olduğunun ilk göstergesidir. Diğer belirtiler arasında su tüketimin artması, sürekli aç hissetme hali ve sık idrara çıkma vardır. Bu belirtilere ek olarak kilo kaybı ve kas zayıflığı görülebilir.
Pankreatit
Pankreatit, pankreasın iltihaplanmasıdır. Pankreatit olan bir kedi kusma, uyuşukluk, ishal, ateş gibi belirtiler gösterebilir. Normalden daha az su içer ve iştahı azalır.
Çıkan safranın rengi ve kokusu kusmanın normal mi yoksa bir hastalık nedeniyle mi olduğunu anlamak için son derece önemlidir. Kediniz kustuğunda bunları not ederek veterineri bilgilendirmeniz doğru teşhis için zaman kazandırır.
Veterineriniz sindirim sistemi hastalıkları veya parazitlerinden şüphelenirse kan testi isteyebilir.
Hipertiroid
Aşırı aktif tiroid bezleri nedeniyle oluşan hipertiroid kedinizin sık kusmasına neden olabilir. Kusma genellikle aşırı huysuzluk hali, artan su tüketimi ve halsizlikle birlikte görülür. Ayrıca kediniz kürk bakımını aksatabilir ve kürkünde zaman içinde topaklanmalar oluşabilir.
Karaciğer yağlanması
Kedilerde karaciğer yağlanması sık kusmaya yol açabilir. Tehlikeli bir hastalıktır ama tedavi edilebilir. İyi bir tedavi süreci için erken teşhis önemlidir.
Kedilerin zehirlenme nedeniyle kusması
İnsanlar da olduğu gibi kedilerde de zehirlenmenin ilk belirtilerinden biri kusmadır.
Aslında kediler eğer yemeğine veya suyuna karıştırılmadıysa kendisi için zararlı olabilecek şeylere son derece hassastır ve kolay kolay bu tip şeyleri yemezler.
Ama mesela evinizde ya da kedinizin gezdiği bahçede onun için zehirli etkisi olan bir bitki varsa kediniz onun tadına mutlaka bakacaktır.
Kedilerin çim yemesinin ve bitkileri/çiçekleri yemeye çalışmasının temel nedeni bu yeşilliklerde bulunan ve sindiremediği liflerin yardımıyla sindirim sisteminde biriken tüyleri dışkıyla atma isteğidir.
Kediniz için zehirli olabilecek bazı bitkiler şöyle;
Aloe vera, açelya, krizantem, lale, okaliptüs, difenbahya, begonya, ortanca, zambak, ökseotu, kadife çiçeği, kasımpatı, sümbül.
Ama liste bunlarla sınırlı değil ve kedilerde zehirlenmeye neden olan 40’tan fazla bitki çeşidi var.
Ayrıca ev temizliğinde kullandığınız kimyasallar, bazı doğal yağlar, kürküne bulaşan ve kürk bakımını yaparken yuttuğu bazı maddeler kedinizin zehirlenmesine yol açabilir.
Kediniz gıda, bitki, kimyasal bir madde veya yediği diğer bir şeyden zehirlendiyse kusma dışında nefes alıp vermede zorlanma, salya akıtma, ishal, böbrekleri etkilendiyse aşırı su içme ve idrara çıkma, kalp çarpıntısı gibi bazı diğer belirtiler gösterebilir.
Kedilerde zehirlenme yazımda bu konuyla ilgili daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
Kedim kustu ne yapmalıyım?
Öncelikle panik yapmayın.
Ara sıra kusuyorsa normal ama sık kusuyorsa veya kusmaya başka belirtiler de eşlik ediyorsa dikkat etmeniz gerekir.
Öncelikle yukarıda da belirttiğim gibi çıkan safranın rengini bir kenara not edin. Bu veterinere gitmeniz gerekirse işleri hızlandıracaktır. Safrada kan görürseniz hiç vakit kaybetmeyin hemen veterinere gidin.
Ama gıda alerjisi, yediği gıda dışı bir şey veya tüy yumağı nedeniyle kustuğunu düşünüyorsanız önce porsiyonlarını biraz küçültün. Midesi biraz dinlensin.
Kustuktan sonra 12-24 saat kadar; durumunda herhangi bir değişiklik var mı, kendini nasıl hissediyor, halsizlik, tekrar kusma, aşırı su içme, idrara çıkma veya yemek yeme var mı? gözlemleyin.
Eğer durum iyiye gitmediyse veterinere danışmaz daha iyi olacaktır.
Rahmetli Ferit ve Firdevs’in annesi. Tam bir hayvansever ama haşerat sevmez, fobisi var. Şirket müdürlüğü’nden emekli bir blog yazarı.
Bir cevap yazın