
Başlıklar
Bazı insan yiyecekleri /ev yemekleri kedinizin zehirlenmesine veya sindirim sistemi düzeninin bozulmasına yol açabilir.
Bazıları da, sürekli ve çok miktarlarda verilirse kedinizin sağlığını orta ve uzun dönemde ciddi hastalıklara yol açacak şekilde bozabilir. Obezite, idrar yolu rahatsızlıkları, böbrek ve karaciğer problemleri bunlardan bazıları.
Bu nedenle zehir etkisi yaratmasa bile, kedinizi bazı insan yiyeceklerinden tamamen uzak tutmanız yaşam kalitesi ve süresi açısından daha doğru olacaktır.
Ayrıca yine hatırlatmakta fayda var: Kedinize zararı olmayan bazı insan yiyeceklerini de uygun formlarda ve sürekli hale getirmeden, az miktarlarda verirseniz gereksiz risklerle girmemiş olursunuz.
Yazının devamında aşağıdaki listede yer alan yiyecekleri kedilerin neden yememesi gerektiği konusunda daha fazla bilgi vereceğim ama kısaca kedilerin yememesi gereken bazı şeyler şu şekilde.
Kedilerin Yememesi Gereken Şeyler
- Çiğ beslenme diyeti uygulamıyorsanız çiğ yumurta, çiğ et, çiğ tavuk, çiğ balık vb.
- Kemik ve kılçıkları iyice ayıklanmamış et, tavuk veya balık
- Süt (kedi yavruları için belki, ancak yetişkin kediler süt içmemelidir)
- Peynir (yetişkin kediler laktozu sindiremez)
- Dondurma (yüksek şeker içerir, laktoz içerir, belki ara sıra bir çorba kaşığı)
- Kuru soğan (kediler ve köpekler için zehirli tiyosülfat içerir)
- Taze soğan
- Sarımsak (kediler ve köpekler için zehirli tiyosülfat içerir)
- Frenk soğanı (tiyosülfat içerir, kediler ve köpekler için zehirlidir)
- Portakal (psoralens içerir, kediler için zehirlidir)
- Turunçgiller (limon, greyfurt vb. soralens, limonen, linalool içerir, bu bileşenler kediler için zehirlidir)
- Kiraz (çekideği, sapı, yaprağı siyanür içerir, kediler için zehirlidir)
- Erik (çekideği, sapı, yaprağı kediler için zehirli siyanür içerir)
- Üzüm
- Kuru üzüm
- Cips (yüksek yağ, yüksek tuz, sizin için de iyi değil)
- Mantar (herhangi bir biçimde tüketilmesi önerilmez)
- Paketlenmiş patlamış mısır
- Çikolata (zehirlenmeye neden olabilecek teobromin içerir)
- Badem (yüksek yağ içerir)
- Kuruyemiş (yüksek yağ içer)
Ben genel olarak mutfakta bulunan ve bizlerin de sık sık tükettikleri gıdalar ile ilgili araştırma yaptım ama bu liste uzatılabilir. Ama kendim kullanmadığım için örneğin yüksek oranda sodyum içeren soya sosunun kediler için zararlı olup olmadığı konusunda bir fikrim yok. Dolayısıyla kedinize vermemeniz gereken şeyleri veterinere sormak en güvenli yol olacaktır.
Kedilerin yiyebileceği şeyler yazımda kedilerin yiyebileceği meyveler, sebzeler, bazı durumlarda ve koşullarda yiyebileceği yiyecekler hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Kedilerin Yememesi Gereken Et Ve Deniz Ürünleri
Çiğ Protein Kaynakları
Çiğ protein kaynakları tehlikeli olabilecek miktarlarda bakteri ve virüs riski taşır. Bunların en çok bilinenleri, Salmonella ve E. Coli’dir.
Ayrıca çiğ et grubu yüksek oranda yağ da içerebilir. Bu da pankreas iltihabına yol açabilir.
Uygun koşullarda saklanmayan çiğ gıdalar çok çabuk bozulur ve bakteri üretir.
Bazı uzmanların önerdiği kedilerde çiğ beslenme planlarını (BARF diyeti) uygulayan hayvan severler de var. Bu konuda bilgi edinmek isteyenler kedilerde beslenme nasıl olmalı yazıma göz atabilir.
Küçük Kemikler Ve Kılçıklar
Kedinize pişirdiğiniz leziz ve sağlıklı bir et ya da balık yemeği, ufak bir kemik parçası ya da ince bir kılçık nedeniyle veterinerde sonlanacak bir kabusa dönüşebilir.
Küçük kemik parçaları kedinizin yemek borusunda kalabilir ve tıkanmalara yol açabilir.
Ayrıca, sindirim sırasında mide ve bağırsak sistemine de ciddi zararlar verebilir.
Kedinizin sadece üzerindeki etleri sıyıracağı ve dişleri için de faydalı olan haşlanmış ya da iyi pişirilmiş iri kemikler dışında kalan her türlü küçük kemik ve kılçık parçalarını ayıklamayı ihmal etmeyin.
Eğer gözünüzden kaçan bir parçayı yutarsa çoğunlukla kediniz sadece kusarak bunu çıkartabilir ama bazen bu yeterli olmaz ve zor nefes almaya, öksürmeye, öğürmeye başlar, kusmaya çalışırsa veterinere danışmanız gerekebilir.
Ayrıca, sindirim sistemine girmiş bu tür kemik parçaları kabızlığa da yol açabilir.
Kedilerin Yememesi Gereken Süt Ürünleri
Süt
Sık sorulan sorulardan biri de “kediler süt içebilir mi?”.
Bu sorunun cevabı yavru kediler için evet ama yetişkin ve yaşlı kediler için hayır.
Kediler anne sütünden katı mamaya geçtikleri andan itibaren vücutlarında süt ve süt ürünlerinde bulunan laktozu sindiren enzimleri azalmaya başlar ve büyük bir çoğunluğunda yok olur.
Bu nedenle yetişkin kediler süt içtiklerinde vücutları sindiremez.
Alerjik reaksiyonlardan, zehirlenmelere, sindirim ve idrar yolları sorunlarına, karaciğer hasarına kadar geniş bir yelpazede pek çok olumsuzluk ortaya çıkar.
Kusma, ishal, kabızlık süt içen kedilerde en sık görülen sağlık sorunlarıdır.
Böyle bir durumda, vakit kaybetmeden veterinerle görüşün.
Peynir
Yukarıda bahsettiğim gibi yetişkin kedilerin büyük bir çoğunluğu süt ve süt ürünlerindeki laktozu sindiremediği için, peynirin hemen hiçbir çeşidini vermemenizi tavsiye ederim.
Peynir yiyen bir kedide kusma, ishal, iştahsızlık gibi belirtiler görülebilir.
İlk anda herhangi bir sorunla karşılaşmasanız bile eğer kedinize sürekli ya da büyük miktarlarda süt ürünü yedirir veya süt içirirseniz kısa süre içinde sindirim sisteminde ciddi hasarlara sebep olabilirsiniz.
Dondurma
Kedilerin laktoz intoleransı olmasına ek olarak dondurmanın içeriğindeki yüksek şeker miktarı dondurmayı tehlikeliler listesine sokuyor.
Dondurma yiyen kedilerde, gastrointestinal problemler ve ishal görülebilir.
Öte yandan, bazı uzmanlar günde bir çay kaşığı ile bir yemek kaşığı arası dondurma vermenin kedide önemli bir zarara yol açmadığını belirtiyor.
Kedilerin Yememesi Gereken Sebzeler
Kuru Soğan, Taze Soğan, Sarımsak
Kediler için bir başka zehirli insan yiyeceği, soğan familyasındaki bitkiler.
Her çeşit soğan ve sarımsak çiğ ya da pişmiş, hatta toz olarak ve sos içinde kullanılanları bile kediniz için hayati risk taşıyor.
İçerdiği tiyosülfat, kediler ve köpekler için zehirli.
Kedi vücudundaki kırmızı kan hücrelerinin yıkımına ve hemolitik anemi’ye sebep olur, zehirlenmelere yol açar.
Kedilerin Yememesi Gereken Meyveler
Narenciye (Lime, Limon, Greyfurt, Portakal…)
Kedinizi asidik meyvelerden uzak tutmanızda fayda var.
Bu meyvelerdeki asit kedinizin sindirimini olumsuz yönde etkiler ve midelerine zarar verir.
Kiraz
Çekirdekleri, sapları, yaprakları ve meyvesi siyanür içerir. Eser miktarda bulunan ve insanlara zarar vermeyen kirazdaki siyanür kediler için zehirlidir.
Erik
Kabuğu, yaprakları, tohumu, çekirdeği, meyvesi kiraz gibi siyanür içerdiği için zehirlidir. Kedinize kesinlikle vermemelisiniz.
Üzüm, Kuru Üzüm
Köpeklerde ciddi böbrek hasarlarına yol açtığı için kedilere de önerilmiyor. İçeriğindeki hangi maddenin buna neden olduğu tam olarak bilinmese de kedinizin sağlığını tehlikeye sokmaya gerek yok.
Kedilerin Yememesi Gereken Diğer Şeyler
Cips
İnsanlar için yüksek yağ ve tuz içeriği nedeniyle zararlı olan her türlü cips kediniz için de tehlikeli.
Haşlanmış ya da püre şeklinde hazırlanmış patatesi rahatlıkla ve güvenle verebilirsiniz ama kedinizin cipsten uzak durması, hem kilo kontrolü hem sağlıklı işleyen bir sindirim sistemi için gerekli.
Hazır Patlamış Mısır
Paketlenmiş patlamış mısır katkı maddeleri ve koruyucu içerdiğinden kediniz için zararlı.
Sindirim sistemini zayıflatıyor, ishal ve kabızlığa yol açabiliyor.
Evde hazırlayabileceğiniz patlamış mısır (çok az yağlı ve tuzlu olmak kaydıyla) katkı maddesi içermediğinden atıştırmalık olarak ara sıra verilebilir.
Mantar
Kediler için çok tehlikeli!
Zehir etkisi gösteren mantarlar minik arkadaşınızın diyetinde asla yer almamalı.
Hiçbir formda tüketilmesi önerilmeyen mantarlar (özellikle yabani olanlar) toksik etki yaratan amanitin, bazıları da muskarin içerir.
Bu maddelerin en büyük tehlikelerinden birisi, sindirildikten 6-24 saat sonra zehirlenme belirtileri göstermeleridir.
Bu nedenle, erken müdahale ihtimali azalır. Zehirlenme deride renk değişimi, kusma, ishal, kalp atışlarında artış gibi bazı belirtiler gösterir.
Çikolata
Kesinlikle verilmemeli.
İçeriğindeki teobromin kedilerde zehirlenmelere, ciddi kalp problemlerine, kasılmalara ve titremelere ve nöbetlere yol açabilir.
Hiçbir çikolata kedinize uygun değildir.
Buna dark ve şekersiz olan çikolatalar dahil. Ayrıca çikolatanın yine kedinize zararlı olan kafein içerdiğini de hatırlatalım.
Badem ve Kuruyemiş
Zehirli değiller ancak badem ve ceviz içeriklerindeki yüksek yağ nedeniyle kedinizin sindirim sistemine zarar verebilirler.
Çok fazla ya da düzenli olarak badem ve ceviz yiyen kedilerde, kusma, ishal görülebileceği gibi orta ve uzun dönemde pankreas iltihabı oluşabilir.
Kediniz seviyorsa az ve uzun aralıklarla verebilirsiniz.
Çiğ Hamur
Her ne kadar bir parça pişmiş hamur kediniz için bir atıştırmalık olsa da çiğ hamur çok tehlikeli sonuçlar yaratabilir.
Mayalanmış hamur kediniz yedikten sonra, midesinde şişmeye başlar ve yediği miktara göre tüm midesini kaplayarak ölümcül riskler oluşturabilir.
Xlytol
Yapay tatlandırıcı içeren “şekersiz” tüm insan yiyeceklerinde kullanılan doğal bir tatlandırıcı.
Özellikle sakızlarda yüksek oranda kullanılıyor. Kediler için zararına ilişkin net sonuçlar olmasa da köpeklere zararı kanıtlandığı için minik dostumuzun diyetinde de önerilmiyor.
Kedilerin Yememesi Gereken Bitkiler
Son olarak kedilerin yememesi gereken şeyler listesine bazı ev ve bahçe bitkilerini eklemek istiyorum.
Kedilerde zehirlenmeye yol açan 40’tan fazla bitki türü var.
Bunlardan bazıları şöyle:
- Okaliptüs
- Difenbahya
- Aloe Vera
- Begonya
- Sarmaşık
- Zambak
- Kadife Çiçeği
- Lale
- Krizantem
- Açelya…
Evinizde veya bahçenizde bu çiçeklerden/bitkilerden yetiştiriyorsanız kedinizin bunları yemesine engel olmalısınız. Kedinizi bu çiçeklerden nasıl uzak tutabileceğiniz konusunda bilgileri kediler neden çim yer yazımda paylaşmıştım.
Rahmetli Ferit ve Firdevs’in annesi. Tam bir hayvansever ama haşerat sevmez, fobisi var. Şirket müdürlüğü’nden emekli bir blog yazarı.
Bir cevap yazın